Weeruitleg en info station Bennekom ZO

Weeruitleg: veel buien  - in het noorden aanhoudend harde wind

Zaterdag 25 oktober 14.30u
(volgende update: maandag 27 oktober)

Een actieve depressie bij Zuid-Noorwegen trekt naar het noorden van Denemarken. Een buientrog, op 500 hPa -30 graden, trekt met het laag mee naar het zuiden en trekt ook over het noorden en midden van ons land. Dat gebeurt vannacht en zondagochtend. Er valt dan buiige regen, in het noorden komt ook lokaal onweer voor. De W-wind neemt weer toe, en is aan het einde van de nacht in het Waddengebied stormachtig met zware windstoten van 90-100 km/u.
Zondag overdag maakt de buiige regen plaats voor losse buien. Het waait nog stevig door uit het westen met ook landinwaarts windstoten van 60 km/u. In het noorden is de wind nog steeds hard. Het wordt slechts 10 graden. In de westen is de kans op enkele opklaringen het grootst, elders heeft de zon het moeilijk.

Een volgende storing trekt in de nacht van zondag op maandag over, dan regent het bij een stevige W-ZW wind (aan de westkust is de wind hard).
Maandag zijn er dan weer stevige buien met vooral in het noorden en midden kans op onweer (opnieuw koelt de bovenlucht af tot -30). De W-NW wind is stevig met windstoten bij de buien. Tussen de buien door zijn `s middags enkele korte felle opklaringen. Het blijft vrij koud met 10-11 graden.

Tot en met maandag valt er in het noorden 30-50mm regenwater bij, in het zuiden is het met 20-30 mm iets minder nat.

๐—›๐—ฒ๐—ฏ ๐—ท๐—ฒ ๐—ฒ๐—ฒ๐—ป ๐˜ƒ๐—ฟ๐—ฎ๐—ฎ๐—ด, ๐—ผ๐—ณ ๐˜„๐—ถ๐—น ๐—ท๐—ฒ ๐—ฒ๐—ฟ๐—ด๐—ฒ๐—ป๐˜€ ๐˜‚๐—ถ๐˜๐—น๐—ฒ๐—ด ๐—ผ๐˜ƒ๐—ฒ๐—ฟ: ๐—ป๐—ฒ๐—ฒ๐—บ ๐—ฐ๐—ผ๐—ป๐˜๐—ฎ๐—ฐ๐˜ ๐—ผ๐—ฝ (gebruik de mail link op startpagina)!
Meer informatie over het weer - zoals actuele weerkaarten, een ensemble verwachting - ๐—ถ๐˜€ ๐˜๐—ฒ ๐˜ƒ๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ๐—ป ๐—ผ๐—ฝ ๐—บ๐—ถ๐—ท๐—ป ๐—ฎ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ๐—ฟ๐—ฒ ๐˜„๐—ฒ๐—ฒ๐—ฟ๐˜€๐—ถ๐˜๐—ฒ! Ga daarvoor naar ๐˜ƒ๐—ป๐—ฑ๐—ป๐—ฏ๐—ฒ๐—ฟ๐—ด.๐—ป๐—น !


Lange termijn: wisselvallig  

Zaterdag 25 oktober

De W-NW stroming met regen- en buiengebieden maakt geleidelijk plaats voor een ZW-Z stroming. Lagedruk gaat zich vooral ophouden boven de Britse Eilanden. Bij ons wordt de regenkans kleiner. Ook wordt het zachter, begin november is het 16-20 graden!
In de week van 3 november dalen de temperaturen weer wat, ook lijkt dan de regenkans weer wat groter.


Bijzonder weer: Wolkenvelden vanaf de Noordzee  

geplaatst: 16 oktober

We hebben ze nu al dร gen, die wolkenvelden vanaf de Noordzee, met ook nog irritante motregenbuitjes erbij. Wat weten we van die "stratocumulus" wolken?

De Noordzee-wolken kunnen in elk jaargetijde voorkomen. In de zomer, wanneer de zonkracht groot is, lossen de wolken landinwaarts overdag soms op. In de winter lukt dat niet. En รกls het al opklaart dan kan in de van oorsprong vochtige lucht in de nacht door afkoeling boven land al snel mist ontstaan, en die mist blijft dan `s ochtends lang hangen om zich daarna weer aan te sluiten bij nieuwe wolkenvelden vanaf zee.

De volgende factoren spelen een rol bij het wel/niet oplossen van die Noordzee-wolken:
1. de bron (aanvoer) van de lucht, bepalend is hier de vorm en ligging van het hogedrukgebied. Wanneer het hoog een rug heeft boven ons land is de stroming divergent en kan de bewolking oplossen. Als het hoog zich wat uitbreidt naar Noorwegen, is de aanvoer meer N-NO en lossen de wolken aan de zuidkant van de Noorse bergen op. Als het hogedrukcentrum wat zuidelijker ligt, bijvoorbeeld boven Zuid-Engeland, is de aanvoer uit W-NW en lossen de wolkenvelden aan de lijzijde van de Engelse heuvels op.
Deze verschillen maken ook dat de bewolking soms in het westen van het land kan oplossen, en in een iets andere situatie dat juist het oosten nog zon ziet.
2. de aanwezigheid van (zwakke) fronten, die gekoppeld zijn aan lagedrukgebieden die over Scandinaviรซ naar het zuidoosten trekken. In de buurt van zo`n front is sprake van enige convergentie en dan zijn de wolken dikker (met ook kans op wat regen of een buitje). Na de passage van zo`n front zijn er wat extra dalende bewegingen met vaak een strook met opklaringen.
3. de stabiliteit van de lucht. Is de aangevoerde lucht relatief koud ten opzichte van het zeewater, dan vindt convectie en verticale menging plaats. De wolken breken dan op in stapelwolken. Datzelfde is mogelijk boven land, vooral in de zomer: de door de wolken vallende diffuse zonnestraling warmt het aardoppervlak toch een beetje op, er kan convectie op gang komen waarna het wolkendek deels in stapelwolken overgaat.
4. de windsterkte. Bij toenemende wind wordt de grenslaag door turbulentie dikker en kan de inversie eroderen, de wolkenlaag kan dan uiteenvallen in wolkenrollen en wolkenstraten.
5. de aanwezigheid van middelbare bewolking. De inversie aan de wolkentop wordt mede in stand gehouden door uitstraling (vooral in de nacht) aan de top van de wolkenlaag. Wanneer er nu op grotere hoogte dikke wolken binnentrekken, verhinderen deze die uitstraling. De inversie kan daardoor zwakker worden. Het effect aan de grond is niet zo opvallend: wanneer de lage bewolking wordt vervangen door die middelbare bewolking blijft het voor het gevoel even grijs!

Modellen hebben er moeite mee

Het hogedrukgebied zelf zit vaak prima in de (model)verwachting. Maar de wolkenlaag is soms maar enkele honderden meters dik, en dรกรกr hebben de modellen moeite mee. De wolken strekken zich slechts uit over enkele modelniveaus.
In de praktijk zien we daarom dat de verwachting โ€œwolkenveldenโ€ niet altijd uitkomt. Soms is het (veel) zonniger dan verwacht, dan weer valt het met de โ€œbeloofdeโ€ weersverbetering erg tegen en blijft het bewolkt. En dat maakt ook uit voor de temperatuurverwachting! Zolang het bewolkt is, is er weinig verschil tussen de nacht- en de dagtemperatuur; er is dan ook weinig verschil tussen de temperatuur aan de kust of die landinwaarts. Maar bij een opklaring wordt het boven land (vooral in het zomerhalfjaar) overdag flink warmer, en in de nacht (vooral in het winterhalfjaar) flink kouder.
In de weerkamer zijn de meteorologen dan ook niet altijd โ€œblijโ€ met de eenvoudige hogedruk-boven-Engeland weerkaarten. Het lijkt saai en zeer voorspelbaar weer, maar ineens (en regionaal) kan de verwachting volkomen โ€œfoutโ€ zijn.


Weerstation Bennekom Zuidoost  Algemene beschrijving

Zoals op de home-page (Actueel) in de banner te zien is, zie gele pijl, ligt ons huis te midden van flinke (eiken)bomen. Daarnaast ligt het huis aan de zuidoostkant van Bennekom, dichtbij de bosrand van het Bennekomse Bos โ€“ gelegen in westelijke rand van de Veluwe waar het terrein oploopt naar ruim +50m NAP. Onze tuin ligt ongeveer op +23m NAP.
In de tuin bevinden zich aan de west- en noordzijde hoge bomen, en ook op 25m ten zuidwesten van het huis bevindt zich een groep loofbomen van wel 20-25m hoogte.
In zoโ€™n omgeving is het moeilijk meten, een WMO-opstelling is uitgesloten. Toch zijn metingen interessant, want ze tonen heel goed het lokale klimaat. In het voorjaar als er nog geen blad aan de bomen zit, kan de zon de beschutte tuin flink opwarmen. In de zomer en vooral in het najaar zorgt de boomschaduw voor een minder warme namiddag. In de winter koelt het โ€™s nachts minder sterk af, maar overdag warmt het door de schaduw van de huizen weinig op en blijft het lang vochtig.
Op de figuur hiernaast zien we de weerhut, zie verder de rubriek opstelling, en de plek van de Hellman regenmeter.


Instrumenten  beschrijving van de opstelling en het gebruik

Omdat meten hier lastig is, en ik vergelijken van instrumenten leuk maar ook nuttig vind, heeft Bennekom-ZO een uitgebreide set meters staan!
Basis vormt de Davis Vantage Pro, waarvan de gegevens ook binnenlopen op deze website. De Davis is bevestigd op 2m hoogte tegen de weerhut aan. De windmeter staat apart, op 7m hoogte, tegen de noordgevel. Hoger dan 7m heeft hier geen zin, de meeste wind(vlagen) moeten รณnder de boomkruinen door hun weg zoeken. De gemiddelde wind is hier altijd laag, het zijn de windvlagen die aangeven of het flink waait of niet. De windrichting blijkt wel vrij goed te meten, al wordt door de bomen ZW meestal ZZW of WZW en wordt NNO-NO meestal N of ONO.
De Davis heeft ook een stralingsmeter. De metingen hiervan gaan wรฉl naar Wunderground (zie de maandgrafieken hieronder) maar niet naar VWK Sylphide en deze website. Dat laatste is omdat de stralingsmetingen in de periode april-november alleen bruikbaar zijn tussen 9-14UTC.

Netatmo.
Van Netatmo heb ik een windmeter aan de veranda op 4m (vrij goed bij noordenwind), een regenmeter in de voortuin (goed bij motregen en regen uit het noordwesten), en ook een thermometer in de weerhut.

Analoge metingen.
In de thermometerhut bevindt zich een analoge (kwik)maximum- en minimum thermometer, deze lees ik ook altijd af (op het klassieke VWK tijdstip van 18UTC).
In aanvulling op de Davis is er een Hellmann regenmeter op een plek buiten de boomkronen.

-----

Uitleg bij de meters.
Tot slot hier nog even een uitleg bij de weergave (de meters) op deze website. Bij de WINDmeter geeft de wijzer de actuele windsnelheid aan, die je kunt vergelijken met de maximum windvlaag van de afgelopen 10 minuten (het roze vlak) en de gemiddelde windsterkte van de afgelopen 10 minuten (het groene vlak). Het rode driehoekje geeft de MAXIMUM windVLAAG aan van deze dag.


Weerstatistiek regio Bennekom  1988-heden

In deze regio doe ik al metingen sinds de zomer van 1987. Eerst was dat alleen analoog en tot eind 1994 in een woonwijk in het zuidwesten van Bennekom. Daarna was tot en met 2003 in Wageningen noordwest, ook nog analoog. In de periode 2004-zomer2020 woonden wij in het noordwesten van Bennekom en ging ik digitaal meten. Vanaf het najaar van 2020 vinden de metingen plaats in Bennekom-ZO.
Natuurlijk kun je, gelet op verandering van instrumenten en meetplek, geen echte homogene meetreeks samenstellen. Maar, het klimaat van Wageningen noordwest en dat van Bennekom verschilt op hoofdlijnen natuurlijk niet zรณveel. Daarom heb ik intussen een soort eigen โ€œklimaatโ€ voor de regio Bennekom uitgerekend, en dit dan met gebruikmaking van de analoge metingen, die immers parallel aan de Davis meetreeks gewoon doorgaan. Dit klimaat heb ik bepaald voor de kalendermaanden, de jaren en de meteorologische seizoenen voor de periode 1988-heden. Het commentaar onder de Wunderground maandgrafieken betreft met name de afwijkingen (en eventuele records) t.o.v. dit Bennekomse klimaat.
Aardig is dat de โ€œopwarmingโ€ in deze reeks van ruim 35 jaar ook zichtbaar is in bijgaande figuur. De jaargemiddelde maximumtemperatuur stijgt met 0.4 graden/decade en de minimum-temperatuur met 0.15 graad/decade. Interessant detail: de grootste stijging voor de maxima is er in de zomer en de herfst, terwijl vooral de minima van de lente van 1988-heden achterblijven en geen stijging laten zien.
Mijn Bennekomse klimaat bevat ook gegevens voor andere dan temperatuurparameters, zoals regensom, sneeuwdagen, onweersdagen, vorstdagen en zomerse dagen. In bijzondere situaties zal ik daar bij de maandcijfers naar refereren.

-----

Tip: de grafieken zijn beter leesbaar als je de weergave flink vergroot, bijvoorbeeld door scrollen met Ctrl+muis.

-----

๐— ๐—ฒ๐—ฒ๐—ฟ ๐—บ๐—ฎ๐—ฎ๐—ป๐—ฑ๐—ด๐—ฟ๐—ฎ๐—ณ๐—ถ๐—ฒ๐—ธ๐—ฒ๐—ป ๐˜‡๐—ถ๐—ท๐—ป ๐˜ƒ๐—ฎ๐—ป๐—ฎ๐—ณ ๐Ÿฎ๐Ÿฐ.๐Ÿฏ.๐Ÿฎ๐Ÿฌ๐Ÿฎ๐Ÿฑ ๐˜๐—ฒ ๐˜ƒ๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ๐—ป ๐—ผ๐—ฝ ๐—บ๐—ถ๐—ท๐—ป ๐—ช๐—ผ๐—ฟ๐—ฑ๐—ฃ๐—ฟ๐—ฒ๐˜€๐˜€ ๐˜„๐—ฒ๐—ฒ๐—ฟ๐˜€๐—ถ๐˜๐—ฒ vndnberg.nl


Bennekom-ZO vorige maand

September 2025 kende geen uitschieters, maar het was wel een vrij mooie maand die te warm en te zonnig uitpakte. De maand was met 98 mm duidelijk te nat, de meeste regen (83 mm) viel van 8-17 september. Op 2 dagen kwam het tot onweer, dat is net zo vaak als in de hele zomer. De wind kwam uit richtingen tussen ZO-W, het was vaak rustig behalve op de 15e en 16e. NB: in de periode 15-20 sept ontbreken er data (storing in upload naar WU).

Bennekom-ZO 2 maanden terug

Augustus 2025 was een vrij warme maand met 13 zomerse (waarvan 3 tropische) dagen. Het was ook een droge maand met slechts 42 mm (N: 80 mm). Opmerkelijk was het ontbreken van onweer; het totaal aantal dagen met onweer deze zomer komt uit op slechts 2 en dat is niet eerder gebeurd. De windrichting was vaak W-N, maar met hoge druk in de buurt was het toch vrij zonnig en in de periode van 7-27 augustus was het op de meeste dagen droog. Dit verscherpte de droogte van dit voorjaar, sommige bomen lieten al blad vallen.

Bennekom-ZO 3 maanden terug

Juli 2025 was een vrij warme maand, maar dat kwam vooral door de hete start van de maand met zowel op 1 als op 2 juli een maximum van (bijna) 36 graden. De rest van de maand was het zeker niet koud, maar gewoon aangenaam met vaak 22-26 graden waarbij zon en wolken elkaar steeds afwisselden. De wind waaide vaak uit W-NW en dat tekende een licht wisselvallig weerbeeld met in totaal 70mm regen (iets te droog). Slechts op 1 dag onweerde het.